Toprağın Şarkısına Prelüd: Görsel Sanatçılar Aynı Şiire Yanıt Veriyor-2
Projenin Kökeni ve Ortaya Çıkışı ile Kış 2020 Sergisi:
Sanatsal sürecin içsel mantığı kolaylıkla açıklanamaz. Motivasyonları çok ender olarak onurlandırır, hatta ender olarak saygı görür. Çünkü bitmiş yapıt bir ürün gibi ele alınır, bu yüzden bizi karşılıklı olarak besleyen ve kültürün kökenini oluşturan paylaşım kanalları genellikle karanlıkta kalır.
Kadın yazarlar tarafından kaleme alınan şiirlere yanıt niteliği taşıyan bu sergi dizisi doğal bir akış içinde ortaya çıktı. Şimdi, ikinci sergide belli bir modelin oluşmakta olduğu fark ediliyor.
2017 yılında İpek Çankaya“Toprağın Şarkısına Prelüd” adlı şiirini San Francisco merkezli kâr amacı gütmeyen sanat inisiyatifi Artship’in Sanat Direktörü Slobodan Dan Paich ile paylaştığında, halka sanat projesi ve Artship Initiatives’le yakın çalışan sanatçıların katıldığı ve metinsel üretimlere görsel yanıtlar niteliği taşıyan sergiler yaratma fikri doğdu.
Bu küratöryal yaklaşımın temelinde birbirini yakından tanıma, topluluk çalışması ve nitelikli ilişki biçimleri yer alır. Dışsallaştırma, metalaştırma, şok etme ile muhtelif pazarlama teknikleri ise bu küratöryal modelin dışında kalır. Bu model, sergi yapma yöntemlerinin bir eleştirisi değildir; kendi varlığını taşır.
İpek ve Doğu Çankaya özel yaşamlarındaki bağlılıklarını paylaşmakla kalmazlar, bazı insanlara açıklanamaz biçimde gelen ve içinde bulundukları şartlar ne olursa olsun, varoluşsal bir koşul olarak taşıdıkları karşı konulamaz bir sanatsal süreci de yaşayıp paylaşırlar. Doğu Çankaya kesilen ağaçlara, kırılan camlara, kullanılmayan demiryollarına, ve daha genel bir ifadeyle terk edilmişlikle yeniden ortaya çıkmak arasında gidip gelen insan gerçeğine ve insan varlığının iyi ve kötü yanlarına yanıt verir.
Serginin merkezini oluşturan şiirin ortaya çıkış öyküsü Doğu’nun 2017 yılında kırık aynalar, teller ve reçine ile yarattığı, karıncaya benzeyen bir dizi heykelle başladı. Bu heykellere ilişkin bir yazı kaleme alması gerektiğini hisseden İpek şiir yazmak amacıyla masa başına oturmasa da doğal bir akış içinde “Toprağın Şarkısına Prelüd”ü yazdı. Şiiri, 2012’den beri ortak çalışmalar yaptığı Slobodan Dan Paich ile üretim koşullarını açıklamadan paylaştığında Paich’in aklında, kadın yazarlar tarafından kaleme alınmış şiirlerin etrafında görsel sanatçılarla birlikte geliştirilecek bir dizi sergi fikri belirdi.
halka sanat projesi ve Artship Initiatives tarafından 2018’de hayata geçirilen serinin ilk sergisi Şirin Tufan’ın şiiri etrafında kurgulandı. 2020’nin ilk aylarında İpek Çankaya’nın şiirine yanıt niteliğinde gerçekleşen bu ikinci sergiyi ilerleyen yıllarda Romanyalı antropolog ve şair Gabriella Lucca’nın bir şiiri paralelinde düzenlenecek sergi izleyecek.
Toprağın Şarkısına Prelüd 04 Ocak – 16 Şubat 2020 tarihleri arasında Moda’da halka sanat projesi’nde izlenebilir.
Sergi Açılış: 04 Ocak Cumartesi, 18.00
Sanatçılar: Lale Altunel, Doğu Çankaya, Slobodan Dan Paich
Şiir: İpek Çankaya
Davet Eden Küratör: Slobodan Dan Paich (Artship Inıtiatives San Francisco)
Eş-Küratörler: İpek Çankaya (halka sanat projesi), Meltem Maralcan (Sahnografi, Teraryumlar)
